Xã hội 11:30, 01/04/2018 GMT+7

BPO - Đến thời điểm này, 9 xã phấn đấu về đích trong năm 2018 đều mới chỉ đạt 14 hoặc 15 tiêu chí, nhưng một số tiêu chí về “mặt chất” còn chưa cao và thực sự bền vững. Điều đang lo ngại là cả 9 xã chưa đạt các tiêu chí về cơ sở hạ tầng nên có nhu cầu rất cao về vốn để xây dựng trường học, đường giao thông, nhà văn hóa. Trong khi đó, một số xã đến nay vẫn chưa được bố trí đủ vốn để hoàn thiện, gia cố các tiêu chí này. Bên cạnh đó, đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn do biến đổi khí hậu, một số xã có tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số cao nên rất khó khăn trong việc huy động vốn đối ứng của nhân dân. Vì vậy, để về đích NTM ở 9 xã này rất cần sự vào cuộc một cách đồng bộ, hiệu quả của các cấp ủy Đảng, chính quyền từ tỉnh đến xã và đặc biệt là sự đồng thuận của mọi người dân, doanh nghiệp trên địa bàn, nếu không sẽ khó về đích trong năm 2018.

Xã An Khương (Hớn Quản): Có trên 60% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, đời sống nhân dân còn gặp nhiều khó khăn, nhận thức của một số bộ phận nhân dân còn hạn chế. Do vậy, tiêu chí về hình thức tổ chức sản xuất và tiêu chí thu nhập của dân cư rất khó thực hiện. Bên cạnh đó, An Khương có một số tiêu chí đã đạt từ các năm trước, nhưng không bền vững do thay đổi tiêu chí đánh giá theo bộ tiêu chí mới. Trong khi đó, nguồn vốn ngân sách phân bổ cho xã còn thấp, chưa đáp ứng được so với nhu cầu của đề án. Cán bộ xây dựng nông thôn mới của xã còn kiêm nhiệm nhiều việc và nhiều văn bản mới không được triển khai đúng kế hoạch. Trên địa bàn xã có danh mục đầu tư công trung hạn nhưng chưa được thực hiện trong đầu năm 2018 là công trình: Đường từ xã An Khương - Trảng Tranh - Thanh An. Hiện xã chưa hoàn thành điều chỉnh đề an theo bộ tiêu chí mới và khả năng nguồn lực đến hết năm 2018. Và nguồn lực được bố trí cho xã chủ yếu là nguồn từ ngân sách Trung ương và tỉnh, vốn ngân sách huyện cho xã còn quá ít.

Xã Minh Long (Chơn Thành): Để thực hiện tiêu chí giao thông, xã Minh Long cần rất nhiều vốn, trong khi dân cư sống không tập trung, nên rất khó khăn trong việc huy động tham gia đóng góp của nhân dân. Về tiêu chí cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn, xã đã có quy hoạch và xây dựng chợ từ năm 1992 nhưng đã bỏ hoang do cơ sở vật chất không đáp ứng nhu cầu của tiểu thương. Về tiêu chí hình thức tổ chức sản xuất, xã có hợp tác xã cây ăn trái hoạt động hiệu quả, tuy nhiên chưa có liên kết tiêu thụ sản phẩm, vì vậy tiêu chí này khó bền vững. Đặc biệt, trên địa bàn xã vẫn còn khu vực chưa có điện lưới quốc gia (30 hộ ở ấp 5).

Xã Lộc Tấn (Lộc Ninh): Hiện trên địa bàn xã còn trên 64 km đường giao thông nông thôn chưa được cứng hóa, kinh phí đầu tư lớn, nhưng việc huy động nhân dân rất khó khăn. Về tiêu chí thu nhập của xã rất khó đạt, vì giá các loại nông sản chủ lực của địa phương giảm sâu, lại bị hạn hán, lốc xoáy gây thiệt hại lớn làm ảnh hưởng lớn tới đời sống của nhân dân trên địa bàn xã. Việc phát triển nông nghiệp theo chiều sâu, liên kết và áp dụng công nghệ cao còn rất hạn chế. Về tiêu chí điện, hiện trên địa bàn xã còn ấp K57 có tỷ lệ hộ sử dụng điện mới chỉ đạt 30% và nhiều gia đình còn khó khăn về nhà ở, nhiều nhà chưa đạt tiêu chí nhà ở dân cư.

Xã Lộc Thạnh (Lộc Ninh): Về tiêu chí trường học, hiện xã cần xây mới trường tiểu học và sửa chữa, nâng cấp trường mẫu giáo, trường THCS, vì đã xuống cấp. Trên địa bàn xã còn 26km đường giao thông nông thôn (chủ yếu là đường liên ấp, ngõ, xóm) chưa được cứng hóa. Cả hai tiêu chí này cần một nguồn vốn rất lớn, trong khi đó ngân sách của huyện và xã lại hạn chế. Tiêu chí thu nhập của xã rất khó đạt, vì giá nông sản chủ lực của địa phương giảm sâu, hạn hán, lốc xoáy gây thiệt hại lớn làm ảnh hưởng lớn tới đời sống của nhân dân trên địa bàn xã. Ngoài ra, hiện xã chưa thực hiện xong điều chỉnh đề án theo bộ tiêu chí mới và khả năng nguồn lực hiện tại.

Xã Tân Thành (Bù Đốp): Là xã biên giới, đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn và thời tiết diễn biến bất thường ảnh hưởng lớn tới tiêu chí thu nhập của xã. Bên cạnh đó, nhu cầu về phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị, mỗi xã một sản phẩm, nông nghiệp công nghệ cao có tiềm năng phát triển nhưng hiện tại tiêu chí này ở Tân Thành chưa có. Trên địa bàn xã có ít doanh nghiệp, nhưng quy mô nhỏ nên sự tham gia đóng góp xây dựng nông thôn mới là rất hạn chế. Theo kế hoạch xã Tân Thành lề về đích năm 2015 nhưng đến năm 2018 huyện mới đưa phấn đấu về đích. Lý do chủ yêu là nguồn lực cho các tiêu chí xây dựng cơ sở hạ tầng còn thiếu và phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập chưa thực sự phát triển.

Xã Long Hưng (Phú Riềng): Do cây điều mất mùa, cao su và tiêu hạ giá đã ảnh hướng đến thu nhập của người dân, từ đó ảnh hưởng đến huy động nguồn lực trong dân xây dựng nông thôn mới. Về tiêu chí Môi trường và tiêu chí về an ninh trật tự xã hội của xã tiềm ẩn nhiều yếu tố không bền vững. Bên cạnh đó, nguồn vốn phân bổ cho xã còn hạn chế trong khi khối lượng công việc thực hiện nhiều, đòi hỏi nguồn kinh phí rất lớn. Hiện trên địa bàn xã có dự án đường GTNT Long Hưng - Phước Bình nằm trong kế hoạch đầu tư công 2018-2020, nhưng chưa được ghi vốn trong đầu năm 2018

Xã Tân Hòa (Đồng Phú): Hiện số lượng doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn xã còn ít, chưa tạo được các mô hình liên kết tiêu thụ sản phẩm cho người dân. Một số bộ phân nhân dân tại các ấp xa trung tâm còn gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận các dịch vụ y tế, văn hóa.... Cả 3 trường học đều cần đầu tư nâng câp để đạt chuẩn mức độ I, với tổng mức đầu tư là 29 tỷ đồng. Đây là nguồn vốn lớn vượt quá khả năng của huyện và của tỉnh, vì thế nên việc đạt tiêu chí trường học của xã là vô cùng khó.

Xã Phú Sơn (Bù Đăng): Nguồn vốn phân bổ cho xã còn chậm nên việc triển khai thực hiện còn chậm trễ. Công tác tuyên truyền thực hiện chưa thực sự hiệu quả nên việc vận động nhân dân tham gia đóng góp xây dựng nông thôn mới còn hạn chế, một số bộ phận nhân dân còn trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của nhà nước. Một số công trình thực hiện theo cơ chế đặc thù chưa thực hiện được do giá nguyên vật liệu tăng đột biến. Công tác triển khai các nguồn lực cho xây dựng nông thôn mới chậm.

Xã Đa Kia (Bù Gia Mập): Nguồn vốn phân bổ cho xã còn rất thấp so với nhu cầu tối thiểu để thực hiện đạt chuẩn các tiêu chí. Trong khi đó, kinh tế của địa phương chủ yếu là nông nghiệp, nguồn thu nhập của nhân dân còn phụ thuộc nhiều vào giá cả nông sản. Đồng thời, hiện nay trên địa bàn có rất ít công ty, doanh nghiệp. Do vậy, ảnh hưởng rất nhiều đến việc huy động vốn đối ứng từ nhân dân để thực hiện chương trình nông thôn mới, nhất là tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa, tiêu chí trường học, tiêu chí nhà ở. Hiện tại trên địa bàn xã có 2 thôn là thôn tập trung đồng bào thiểu số, số hộ nghèo còn quá cao mà thời gian thực hiện lại rút ngắn dẫn đến rất khó đạt được tiêu chí hộ nghèo và tiêu chí thu nhập.

Từ thực tế trên cho thấy, các xã xây dựng nông thôn mới cần xây dựng kế hoạch chi tiết về hiện trạng, nội dung và giải pháp thực hiện từng tiêu chí; đánh giá khảo sát những thuận lợi, khó khăn về kinh tế hạ tầng xã hội trước khi triển khai. Đồng thời, các huyện, xã tập trung giải quyết, tháo gỡ các tiêu chí khó khăn như: Giao thông, trường học, cơ sở vật chất văn hóa… và có các giải pháp cụ thể, tiếp tục bổ sung vốn cho các công trình. Và đặc biệt là đẩy mạnh tái cơ cấu sản xuất, thúc đẩy phát triển nông nghiệp công nghệ cao, liên kết sản xuất theo chuỗi, tọa sự phát triển bền vững.

M. Quang