Xã hội 13:17, 24/07/2018 GMT+7

CHỦ ĐỘNG, LINH HOẠT TRONG tìm kiếm, cất bốc

 Đợt 2, giai đoạn XVII, từ ngày 10-3 đến 30-5-2018, Đội K72 có 42 cán bộ, chiến sĩ thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, cất bốc tại 2 tỉnh Kratie và Kampongthom (Vương quốc Campuchia). Cả đội thực hiện nhiệm vụ với phương châm phát hiện thông tin mộ liệt sĩ đến đâu đào tìm đến đó, không phân biệt địa bàn, thời gian, chủ động, sáng tạo linh hoạt rà soát từng khu vực để tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sĩ về nước. Đại úy Vũ Văn Thọ, Đội phó Đội K72 phụ trách việc tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sĩ tại tỉnh Kampongthom cho biết: Quá trình tìm kiếm ngày một khó do thông tin thiếu chính xác. Lý do, các nhân chứng lịch sử già yếu và đã mất, chỉ còn lại con cháu và thân nhân của họ kể lại; địa hình nhiều thay đổi do sự phát triển của cơ sở hạ tầng, kiến trúc xây dựng. Hơn nữa trước đây, trận địa thường ở trong rừng, đồi núi, các đơn vị thường dùng ký hiệu, mật mã, mỗi giai đoạn có những thay đổi khác nhau, việc phiên âm, giải mã phức tạp. Để thuận tiện trong công tác tìm kiếm, đơn vị đã chọn lọc các nguồn thông tin, phối hợp Hội Cựu chiến binh tỉnh, các quân khu, quân đoàn, trung tâm hỗ trợ thân nhân các liệt sĩ, căn cứ vào tư tưởng, quan điểm chỉ đạo, nguyên tắc bố trí đội hình chiến thuật, chiến đấu để xác định vị trí có mộ. Có nơi phương tiện cơ giới không đi vào được, cán bộ, chiến sĩ phải mang vác dụng cụ đi bộ vài cây số. Nhiều khu vực hoang vắng, cách xa khu dân cư nên khó khăn về nước sinh hoạt, thực phẩm phải dùng lương khô. Đặc biệt có nhiều khu vực đào tìm vất vả nhiều ngày nhưng không có kết quả.

Cán bộ, chiến sĩ Đội K72 cẩn thận cất bốc từng hài cốt liệt sĩ

Đại úy Trần Văn Duyên, Phân đội trưởng, phụ trách bộ phận đào tìm cho biết: “Khi xác định được vị trí, đơn vị chia thành 4 bộ phận: Chỉ huy, tìm kiếm thông tin, hậu cần bảo đảm và đào tìm. Chúng tôi bố trí từng cặp chiến sĩ để hỗ trợ nhau. Một đồng chí kinh nghiệm với một chiến sĩ mới, thay nhau đào, nghỉ, tìm dấu vết. Xác định vị trí trước kia là bệnh xá dã chiến hoặc căn cứ chiến đấu thì liệt sĩ thường được an táng thành hàng, khi đó sẽ áp dụng phương pháp cắt góc phương vị dễ phát hiện, không bị sót. Trong rừng thường an táng ở vị trí đặc biệt như gốc cây to, bờ suối, chân núi, đồi, tảng đá lớn... Cán bộ, chiến sĩ toàn đơn vị được phổ biến và bám sát các căn cứ, đặc điểm dấu hiệu nhận biết về liệt sĩ quân tình nguyện Việt Nam như tăng võng, quân tư trang, lọ bixilin đựng thông tin cá nhân... để đảm bảo chính xác. Khi phát hiện sẽ tổ chức cất bốc theo phương pháp cuốn chiếu sạch, gọn và kết luận địa bàn”.

Thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”

Đợt này, 2 binh nhất Lê Ngọc Lợi và Nguyễn Đình Thủy được bố trí một cặp, đào tìm được 6 hài cốt liệt sĩ (nhiều nhất đơn vị). Anh Lợi vẫn nhớ rõ cảm xúc đặc biệt lần đầu tìm thấy mộ. Anh cho biết: “Sau khi đào vài hố không có kết quả, tới gần 11 giờ 30 phút, mọi người đã thấm mệt, chúng tôi cố thêm vài nhát cuốc nữa trước khi nghỉ ăn cơm trưa thì bất ngờ tôi cuốc trúng tăng võng màu xanh, bọc bên trong thi hài liệt sĩ. Tôi giật mình nhảy lên khỏi hố hô to thông báo mọi người. Tim tôi đập mạnh hồi hộp, phần vì sợ do chưa bao giờ thấy xương người, phần vui mừng vì lần đầu có kết quả. Sau lần ấy, cặp chúng tôi rất tự tin, phấn khởi và đào được thêm 5 mộ nữa. Mỗi lần đào được mộ là một lần vui mừng, xúc động. Bởi chúng tôi nghĩ mình đã góp một phần để đưa hài cốt liệt sĩ về quê hương, đáp ứng tâm tư, nguyện vọng tha thiết, niềm an ủi cho gia đình, thân nhân liệt sĩ”.

Đại úy Trần Văn Duyên cho biết thêm: “Quá trình đào tìm, có nhiều trường hợp phát hiện mộ trong khu vực trồng hoa màu, dưới móng nhà, đơn vị phải phối hợp chính quyền sở tại làm công tác tuyên truyền, thỏa thuận đền bù thiệt hại với người dân. Nhiều mộ tìm thấy trong phạm vi các công trình đang xây dựng thì thỏa thuận ban ngày nhà thầu thi công, ban đêm đơn vị đào tìm, sau đó lại san lấp trả lại mặt bằng. Các trường hợp đào tìm ban đêm khó khăn, vất vả, nhiều rủi ro hơn, nhất là khó phát hiện vật liệu nổ còn sót lại nguy hiểm”.

Trung tá Phan Việt Phương, Đội trưởng Đội K72 cho biết: “Trong số 16 bộ hài cốt tìm thấy tại tỉnh Kompongcham, có 15 hài cốt tại Sân bay Cho Diêu. Thông tin về 15 hài cốt này được cung cấp từ năm 2011, qua 7 năm mở rộng khu vực, củng cố thông tin, bám sát các mục tiêu nay mới tìm được. 35 bộ hài cốt tìm thấy đợt này đều không có thông tin cá nhân. Do vậy, quá trình cất bốc, chúng tôi đánh dấu mã số, ký hiệu, lấy mẫu phẩm từng bộ để phục vụ công tác giám định ADN theo chương trình trả lại tên cho liệt sĩ, đảm bảo tuyệt đối chính xác, khoa học”.

Đại tá Luyện Ngọc Khoát, Chủ nhiệm Chính trị Bộ CHQS tỉnh cho biết: Qua 17 giai đoạn, Bình Phước (chủ lực là Đội K72) tìm kiếm và cất bốc được 2.582 bộ hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện Việt Nam tại 5 tỉnh, thành phố của Campuchia. Trong đó, 238 hài cốt có tên và địa chỉ cụ thể. Một số bộ hài cốt đã được trao cho gia đình, thân nhân liệt sĩ di chuyển về quê an táng theo nguyện vọng. Sự nỗ lực tìm kiếm của Đội K72 cùng với các đơn vị liên quan đã góp phần đáp ứng ý nguyện thân nhân liệt sĩ, phù hợp với truyền thống đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc. Kết quả của công tác tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sĩ có sự giúp đỡ nhiệt tình, trách nhiệm của nước bạn, qua đó ngày càng gắn chặt tình đoàn kết, hữu nghị hai nước Việt Nam – Campuchia.

Quang Minh