Kinh tế 08:10, 25/07/2018 GMT+7

BP - Theo báo cáo của Bộ Tài chính, tính đến ngày 31-12-2017, tổng số nợ thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt là 78.619 tỷ đồng. Trong đó, tổng số nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt do ngành thuế quản lý là 73.145 tỷ đồng và số nợ thuế các loại do ngành hải quan quản lý 5.474 tỷ đồng. Cũng theo báo cáo của Bộ Tài chính, việc thu hồi số tiền nợ thuế nêu trên là vô cùng khó khăn. Vì hiện nay, trong số các chủ thể nợ thuế không còn tồn tại, vì hoạt động kinh doanh không hiệu quả dẫn đến phá sản hoặc không phát sinh nguồn thu.

Như vậy, ngân sách nhà nước đã bị thất thu khoản tiền lớn. Bên cạnh đó, hằng năm nước ta thất thu một khoản thuế còn lớn hơn số nợ thuế nêu trên. Theo Tổng cục Thuế, cả nước hiện nay có khoảng hơn 15.000 tài khoản bán hàng trên Facebook, nhưng ngành thuế vẫn không có giải pháp nào thu thuế từ những người bán hàng qua mạng. Chưa hết, hiện nay người dân trong cả nước chưa có thói quen mua hàng và yêu cầu người bán hàng phải xuất hóa đơn (trừ các cơ quan, đơn vị của Nhà nước và các doanh nghiệp). Tại hội nghị của ngành thuế thành phố Hồ Chí Minh diễn ra cách đây chưa lâu, Phó chủ tịch UBND quận 12, cho biết: Thất thu thuế tại các doanh nghiệp và hộ kinh doanh trong lĩnh vực quán ăn, nhà hàng, khách sạn là rất nhiều. Qua việc kiểm tra của Chi cục Thuế quận 12 tại 11 doanh nghiệp được kiểm tra, cơ quan thuế truy thu hơn 500 triệu đồng; tại 279 hộ kinh doanh thì số thuế tăng thêm bình quân gần 80 triệu đồng/tháng. Thậm chí có hộ kinh doanh ăn uống sau khi được kiểm tra thì số thuế phải đóng hằng tháng tăng tới 500%! Tương tự, đối với các hộ cho thuê mặt bằng và cho thuê nhà trọ, sau khi kiểm tra, cơ quan chức năng đã buộc nhiều hộ kinh doanh phải khai thuế hoặc tăng số thuế phải đóng của những hộ đã thực hiện nghĩa vụ nhưng chưa đúng.

Để chống thất thu thuế, trong dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi, một trong những giải pháp được cơ quan chức năng tính tới là quay xổ số để khuyến khích người dân lấy hóa đơn. Theo đánh giá của Bộ Tài chính, trong những năm gần đây, bên cạnh hộ kinh doanh quy mô nhỏ chỉ đủ trang trải cuộc sống gia đình thì cũng có nhiều hộ kinh doanh quy mô lớn. Theo số liệu quản lý thuế năm 2017, số hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên là 102.095 hộ. Nhiều hộ kinh doanh sử dụng hóa đơn thường xuyên có doanh thu lên đến vài trăm tỷ đồng/năm. Từ thực tế phát triển của đất nước trong những năm gần đây cho thấy, hộ kinh doanh đóng góp không nhỏ vào sự phát triển kinh tế - xã hội, nhưng số thu từ thuế khu vực này lại chiếm tỷ trọng rất nhỏ trong tổng thu (năm 2017 là 1,56%). Đây là lĩnh vực được đánh giá thất thu lớn và cần phải có giải pháp hữu hiệu hơn.

Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có biện pháp để giám sát doanh thu đối với những hộ kinh doanh trong một số ngành nghề đặc thù, chưa có cơ sở dữ liệu đồng bộ. Đồng thời, ở nước ta cho đến nay chưa có giải pháp khuyến khích người dân lấy hóa đơn từ các hộ kinh doanh. Vì thế, trong Dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi, Bộ Tài chính đề xuất xây dựng giải pháp quay xổ số (số để quay xổ số là số seri in trên hóa đơn), nhằm khuyến khích tổ chức, cá nhân tham gia giám sát doanh thu kinh doanh của người nộp thuế, gồm cả doanh nghiệp và hộ kinh doanh. Đây là giải pháp lưỡng ích, vì vừa kích thích tiêu dùng vừa giúp cơ quan chức năng nắm doanh thu sát thực tế hơn. Vì thế, đề xuất nêu trên của Bộ Tài chính đã nhận được sự đồng thuận cao của dư luận.

N.N