2018 GMT+7

Huyền thoại ở Vịnh Mốc

Thứ 5, 25/10/2018 | 14:38:00

BP - Địa đạo Vịnh Mốc thuộc thôn Vịnh Mốc, xã Vịnh Thạch là di tích tiêu biểu trong hệ thống 114 địa đạo, làng hầm Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị. Vĩnh Linh là huyện phía Bắc tỉnh Quảng Trị, năm 1954 bị chia cắt làm đôi bởi vĩ tuyến 17 theo Hiệp định Giơnevơ. Năm 1965, đế quốc Mỹ mở đầu cuộc chiến tranh phá hoại ở miền Bắc Việt Nam bằng không lực, mảnh đất Vĩnh Linh phía Bắc sông Bến Hải trở thành túi bom, tuyến lửa của cuộc chiến.

Trong khoảng thời gian từ năm 1965-1972, trước khi Quảng Trị được giải phóng, mảnh đất chưa đầy 820km² của Vĩnh Linh phải chịu hơn nửa triệu tấn bom đạn dội xuống, tính trung bình mỗi người dân phải chịu 7 tấn. Hệ thống làng hầm - địa đạo Vĩnh Linh đã ra đời để người dân có thể sống và chiến đấu trong hoàn cảnh mưa bom bão đạn và Vịnh Mốc là tiêu biểu nhất. Vịnh Mốc nằm trên một khu đồi đất đỏ bazan chạy dọc bờ biển. Trong những năm tháng chiến tranh chống Mỹ, nơi đây là tiền đồn của miền Bắc và là điểm tập trung chi viện cho đảo Cồn Cỏ - hòn đảo có vị trí chiến lược quan trọng trong việc án giữ vùng biển Vĩnh Linh.

Hệ thống địa đạo Vịnh Mốc được đào từ 1965-1967. Đây là hệ thống hầm ngầm sâu trong lòng đất, gồm 3 địa đạo chính nối thông với nhau thành hệ thống liên hoàn với tổng chiều dài trên 1.700m. Địa đạo được cấu trúc 3 tầng, trong đó tầng trên cùng sâu 8-10m, tầng thứ 2 sâu 12-15m, tầng thứ 3 sâu 23m; các tầng này và các nhánh được kết nối với nhau qua trục chính dài 780m. Trong địa đạo có không gian sinh sống của người dân, kho đựng vũ khí đạn dược - lương thực, cơ quan của Đảng và chính quyền, quân sự, các công trình công cộng (hội trường, nhà hộ sinh, trạm phẫu thuật, trạm thông tin...). Thời điểm cao nhất có 600 người ở trong lòng địa đạo. Toàn bộ hệ thống có 13 cửa ra vào, gồm 7 cửa thông ra biển, 6 cửa đi lên đồi.

Đây là công trình được tạo dựng bằng sức lực, trí tuệ của quân và dân Vịnh Mốc, với trên 18.000 ngày công. Trong mưa bom bão đạn, họ đã đào và vận chuyển khoảng 6.000m³ đất, đá để hoàn thành công trình kỳ vĩ và đặc biệt này. Địa đạo đã chở che, bảo toàn mạng sống cho người dân Vịnh Mốc. Hơn thế, người dân nơi đây còn sống và chiến đấu, đánh giặc ngay trên mảnh đất quê hương; tập kết vận chuyển vũ khí lương thực, cấp cứu thương binh, chi viện cho đảo Cồn Cỏ... Suốt thời gian sống trong lòng địa đạo, người dân Vịnh Mốc không một ai bị thương và 17 em bé đã chào đời...

Trong gần 2.000 ngày đêm trong lòng địa đạo, quân và dân Vịnh Mốc cũng như Vĩnh Linh đã tạo nên một huyền thoại. Đó là huyền thoại về sức sống kỳ diệu và ý chí quả cảm của con người. Năm 2015, địa đạo Vịnh Mốc và hệ thống làng hầm Vĩnh Linh được Thủ tướng Chính phủ ký quyết định công nhận Di tích quốc gia đặc biệt. Hiện địa đạo Vịnh Mốc là địa điểm thu hút đông du khách trong và ngoài nước khi đến tham quan Quảng Trị.

Sau đây là một số hình ảnh phóng viên Báo Bình Phước ghi lại trong đợt tham quan khu di tích này.

Trong địa đạo có nhiều “căn hộ” dành riêng cho từng gia đình với diện tích khoảng 2,5m²/căn.

Trong địa đạo có hội trường, bảng tin - nơi tổ chức hội họp, kịp thời nắm bắt thông tin, sẵn sàng chiến đấu.

Giếng thông khí cho địa đạo Vịnh Mốc. Đây cũng là nơi vận chuyển hàng ngàn khối đất, đá trong quá trình đào địa đạo.

Giai đoạn 1965-1972, Vĩnh Linh phải hứng chịu hơn nửa triệu tấn bom. Trong ảnh là du khách tham quan vỏ bom Mỹ trưng bày tại khuôn viên Khu di tích địa đạo Vịnh Mốc.

Trong địa đạo có nhà hộ sinh. Nơi đây đã đón 17 em bé ra đời khỏe mạnh.

Địa đạo có 13 cửa, trong đó 7 cửa thông ra biển, 6 cửa lên đồi. Trong ảnh là cửa số 13 từ phía đồi.

Trên mặt đất có hệ thống giao thông hào chằng chịt, dày đặc nối liền nhau làm nên hệ thống liên hoàn giữa hầm - hào - địa hào, tạo thành lá chắn thép vững chắc không gì xuyên thủng được.

Hiện địa đạo Vịnh Mốc là điểm thu hút rất đông du khách trong và ngoài nước khi đến Quảng Trị. Theo Ban quản lý khu di tích, trung bình mỗi ngày có 20 đoàn đến tham quan, phần lớn là người nước ngoài.