Thời luận 08:10, 23/12/2014 GMT+7

Theo Văn phòng Chương trình phòng chống tác hại thuốc lá (Bộ Y tế), hàng năm Việt Nam có khoảng 40.000 người tử vong vì các bệnh liên quan đến thuốc lá. Năm 2030 có thể tăng lên đến 70.000 người/năm. Tỷ lệ hút thuốc ở nam giới là 47,4% và 2/3 số phụ nữ, trẻ em thường xuyên hít phải khói thuốc. Bệnh tật và tử vong sớm do sử dụng thuốc lá chiếm 12% tổng số bệnh tật tại Việt Nam. Tỷ lệ hút thuốc lá thụ động từ nam giới trưởng thành đối với phụ nữ và trẻ em trên 30 triệu người. Vì vậy, giảm tỷ lệ của người hút thuốc và ảnh hưởng của khói thuốc thụ động thông qua giảm cung, giảm cầu và các biện pháp phòng chống tác hại của thuốc lá là cần thiết.

Còn theo thống kê của Bộ Y tế cho biết, năm 1985 có 5 bệnh, gồm: ung thư, tim mạch, huyết áp, đái tháo đường, béo phì chỉ chiếm 39% số người nằm viện, nhưng đến năm 2011, số người mắc các bệnh này đã tăng lên 63%. Số các bệnh nhân tử vong vì các bệnh trên chiếm tới 75%. Chi phí điều trị mỗi năm lên tới 23 ngàn tỷ đồng. Nguyên nhân của tình trạng trên là do thói quen sinh hoạt của con người. Việc tăng thuế suất đối với các mặt hàng thuốc lá, rượu, bia và nước ngọt có ga là định hướng đúng đắn để bảo vệ sức khỏe của người dân.

Hiện nay, thuế thuốc lá của Việt Nam thấp hơn nhiều so với nhiều nước. Một gói thuốc lá tại Việt Nam được bán với giá tương đương 1 lít sữa, trong khi ở các nước khác, 1 gói thuốc lá có giá tương đương 4 lít sữa. Chính vì mức tăng thuế thuốc lá thấp sẽ tạo cơ hội cho nhiều người hút và đáng lo ngại hơn là sẽ tạo ra 1 thế hệ trẻ trở thành người hút thuốc. Do đó, các chuyên gia y tế cho rằng, giải pháp tăng thuế thuốc lá là một trong những biện pháp hết sức quan trọng để thực hiện công tác phòng chống tác hại của thuốc lá, đồng thời giảm tử vong, bệnh tật cũng như tăng nguồn thu ngân sách nhà nước. Vì tăng thuế thuốc lá thì giá thuốc lá sẽ tăng lên và người hút sẽ bớt đi.

Việc Quốc hội thông qua thuế tiêu thụ đặc biệt tại kỳ họp vừa qua đã nhận được sự đồng tình cao của nhân dân. Bởi những gì liên quan đến sức khỏe của nhân dân thì phải có thái độ và chiến lược rõ ràng. Đối với thuế tiêu thụ đặc biệt, những mặt hàng không khuyến khích sử dụng thì cần đưa vào diện nâng mức thuế lên để người dân điều chỉnh hành vi tiêu dùng. Nếu cứ chờ vận động, tuyên truyền chưa chắc đã có hiệu quả bằng việc đánh vào túi tiền thì ngay lập tức người tiêu dùng phải cân nhắc.

Về tăng thu ngân sách, theo Bộ Tài chính cho biết, việc điều chỉnh thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các mặt hàng thuốc lá, rượu, bia... theo luật này thì ước tính năm 2015 tăng thu ngân sách 571 tỷ đồng, năm 2016 tăng 2.773 tỷ đồng, năm 2017 tăng 4.395 tỷ đồng, năm 2018 tăng 6.436 tỷ đồng, năm 2019 tăng 9.312 tỷ đồng. Và như vậy, việc tăng thuế đối với mặt hàng thuốc lá, rượu, bia thực sự là một mũi tên trúng hai đích.

Như Nhất