Tòa soạn và Bạn đọc 06:51, 22/09/2017 GMT+7

BP - Chợ Đắk Nhau (Bù Đăng) chính thức hoạt động từ năm 2010, nhưng đến nay vẫn rất ít hộ đến kinh doanh, mua bán hàng hóa. Nhiều tiểu thương hoạt động cầm chừng, có hộ đăng ký thuê sạp nhưng không buôn bán mà bỏ trống. Do vậy, việc thu phí chợ không đạt chỉ tiêu giao. Nhất là từ khi UBND xã triển khai thu phí theo Quyết định số 50/2015/QĐ-UBND, ngày 25-12-2015 của UBND tỉnh (30 ngàn đồng/m²/tháng), tiểu thương liên tục đề nghị giảm mức thu do kinh doanh kém hiệu quả.

Ông Nguyễn Mạnh Trường, Phó chủ tịch UBND xã cho biết: Chợ có diện tích 14.971,81m², được thiết kế 5 khu vực, gồm nhà lồng chính 128 sạp hàng, mỗi sạp 9,9m²; nhà lồng phụ ban đầu phân thành 32 sạp, nhưng mới đây xã điều chỉnh lại còn 24 sạp để tăng diện tích cho các hộ tiểu thương buôn bán, mỗi sạp 7m². Sát bên còn có 20 lô nhỏ, mỗi lô 4m²; sân trước chợ có 32 sạp, mỗi sạp 16m². Sân sau là khu nhà vệ sinh, giếng khoan, bãi rác. Chợ hoạt động từ năm 2010, đến tháng 7-2012 mới thu phí. Theo Quyết định số 2594/QĐ-UBND ngày 20-11-2009 của UBND huyện, xã thu phí 160 sạp (128 sạp lồng chợ chính và 32 sạp sân trước) trong 5 năm (từ tháng 7-2012 đến tháng 6-2017) với số tiền 2 tỷ 276 triệu đồng. Nhưng thực tế xã chỉ thu được đối với các hộ kinh doanh sân trước và một số hộ trong nhà lồng chính do có rất ít hộ kinh doanh (36/128 sạp hoạt động).

đìu hiu chợ xã

Có mặt tại chợ Đắk Nhau, chúng tôi cảm nhận rõ sự “đìu hiu”, dù chợ ngay trung tâm xã. Hơn 7 giờ, quán ăn của ông Nguyễn Văn Thân bán đủ các món cơm tấm, bún thịt nướng, bún riêu, hủ tiếu, lẩu và cả nước giải khát nhưng cũng chỉ có vài khách quen. “Nhà tôi thuê 4 lô, mỗi lô 16m², ngay mặt tiền sân trước, nhưng thu nhập rất thấp, hằng tháng chỉ đủ trả tiền điện, nước và phục vụ sinh hoạt thật tiết kiệm” - ông Thân cho biết. Đi sâu vào trong nhà lồng chính, chúng tôi thấy các hộ Đào Thị Tâm, Bùi Thị Hường, Phạm Thị Thu bán tạp hóa, quần áo cũng ế ẩm. Chị Tâm giãi bày: “Từ sáng sớm đến giờ cũng có người qua lại, nhưng không ai hỏi mua. Hàng cứ dọn ra rồi lại dọn vào, chẳng bán được bao nhiêu”. Xuống khu nhà lồng phụ, nơi bán các loại thực phẩm phục vụ nhu cầu thiết yếu, không khí có phần nhộn nhịp hơn. Tuy nhiên đa phần là ế ẩm, nhiều tiểu thương tụm lại bàn chuyện thu phí chợ sắp tới, ai nấy đều lo lắng.

Dù ở trung tâm xã nhưng chợ Đắk Nhau ít người đến kinh doanh, mua sắm

Chị Nguyễn Thị Hồng Phước thuê sạp rộng 8m² bán cà phê cho biết: “Mỗi sáng tôi chỉ bán được vài ly, trong đó cà phê đen 7.000 đồng/ly, cà phê sữa 10 ngàn đồng/ly mà cũng chỉ có chị em trong chợ ủng hộ chứ khách vào uống rất ít. Thậm chí tôi phải đổi cà phê lấy rau và thức ăn. Giờ thu mỗi tháng 240 ngàn đồng, tôi không biết phải tính sao nữa?”. Còn chị Ớt bán bún sát bên giọng buồn: “Tôi bán mỗi tô 10 hoặc 15 ngàn đồng. Mỗi sáng bán chỉ được khoảng 3kg bún, đến giờ không còn ai ăn nữa nên phải dọn đồ”.

Trước tình trạng buôn bán vắng khách, nhiều tiểu thương kiến nghị cấp có thẩm quyền đến tận nơi khảo sát để có căn cứ giảm thu. Chị Bùi Thị Hường mong nhà nước chỉ thu 5.000 đồng/m²/tháng. Đối với các lô ngoài sân chợ (sát nhà lồng chợ phụ) người dân tự xây dựng nhà khung sắt có mái che, kiến nghị xem xét giảm mức thu so với các hộ kinh doanh trong nhà lồng do nhà nước xây dựng. Thời hạn hợp đồng ít nhất phải từ 10 năm trở lên để người dân yên tâm đầu tư buôn bán. Các hộ trước đây thực hiện tốt nghĩa vụ nộp phí cần được hỗ trợ để đảm bảo công bằng với các hộ mới thực hiện. Nhiều tiểu thương cũng đề nghị cần làm tốt việc xử lý rác thải, đảm bảo vệ sinh môi trường và giữ gìn an ninh trật tự, phòng, chống cháy nổ.

Cần có giải pháp phù hợp

Trước những kiến nghị của tiểu thương chợ Đắk Nhau, UBND huyện đã có Văn bản trả lời số 367/UBND-KT, ngày 24-4-2017. Cụ thể, UBND xã triển khai thu phí chợ 30 ngàn đồng/m²/tháng theo đúng quy định hiện hành. UBND huyện không có thẩm quyền giảm mức thu phí theo quy định tại Quyết định số 50/2015/QĐ-UBND của UBND tỉnh. Hiện UBND huyện đã chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn khảo sát thực trạng kinh doanh tại các chợ xã thuộc địa bàn huyện, đồng thời có văn bản gửi UBND tỉnh xin điều chỉnh giảm mức thu phí chợ so với quy định hiện hành. Trong thời gian chờ ý kiến trả lời của cấp có thẩm quyền, UBND huyện đề nghị xã Đắk Nhau tiếp tục thu phí chợ theo quy định.

Phó chủ tịch UBND xã Đắk Nhau Nguyễn Mạnh Trường họp với các tiểu thương trong xã

Phó chủ tịch UBND xã Nguyễn Mạnh Trường cho biết thêm: Ngày 12-9, UBND xã tổ chức họp với các hộ tiểu thương để lắng nghe ý kiến và giải trình, tạo sự đồng thuận. Thời gian tới, nếu hộ nào đăng ký hợp đồng thuê sạp mà không tổ chức kinh doanh buôn bán hoặc để trống, xã sẽ thu hồi lại giao các hộ khác có nhu cầu thuê. Hiện hợp đồng có thời hạn 3 năm, sau đó nếu các hộ kinh doanh hiệu quả, thực hiện tốt nghĩa vụ sẽ tiếp tục gia hạn hợp đồng. Xã cũng sẽ chỉ đạo các lực lượng giải tỏa hành lang an toàn giao thông đường bộ, đưa toàn bộ hộ buôn bán ngoài lề đường vào trong chợ; đồng thời có chính sách ưu đãi đối với những hộ thực hiện tốt, linh hoạt điều chỉnh một số vấn đề liên quan nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho tiểu thương hoạt động...

Chợ là nơi diễn ra các hoạt động mua bán, trao đổi hàng hóa của nhân dân, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Để khai thác hết công năng, tránh gây lãng phí (nhà lồng chính còn 92 lô bỏ trống), Ban quản lý chợ cần tham mưu UBND xã cải tạo lại một số hạng mục để thu hút tiểu thương đăng ký kinh doanh buôn bán; kêu gọi xã hội hóa việc quản lý hoạt động theo đề xuất của một số tiểu thương... Có như vậy, chợ mới phát huy tác dụng, không gây lãng phí vốn đầu tư của nhà nước.

Quang Minh