2018 GMT+7

Tình tiết mới thay đổi bản chất vụ tranh chấp đất ở Tân Bình

Thứ 6, 19/10/2018 | 06:16:00

BP - Trung tuần tháng 9-2018, Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại TP. Hồ Chí Minh thông báo tiếp nhận đơn kiến nghị của UBND thị xã Đồng Xoài về việc phát hiện tình tiết mới của vụ án dân sự theo Bản án số 31/2014/DS-ST ngày 25-9-2014 của Tòa án nhân dân (TAND) thị xã Đồng Xoài và Bản án số 49/2015/DS-PT ngày 21-7-2015 của TAND tỉnh Bình Phước. Đây là vụ án tranh chấp dân sự nhưng trong quá trình TAND hai cấp tỉnh Bình Phước giải quyết đã xảy ra án mạng gây xôn xao dư luận tại địa phương.

Tranh chấp đất dẫn đến mất mạng

Năm 1999, hộ ông Võ Chánh quản lý, sử dụng thửa đất diện tích khoảng 94,4m² hiện thuộc tổ 5, khu phố Tân Bình, phường Tân Bình, thị xã Đồng Xoài (nguồn gốc nhận chuyển nhượng của ông Bùi Lũy ở phường Tân Bình). Năm 2009, thực hiện Dự án xây dựng hệ thống thoát nước đường Lê Quý Đôn và đường quy hoạch số 20, phường Tân Bình, hộ ông Chánh có 49,7m² đất trong quy hoạch và đã được bồi thường. Diện tích còn lại do ông Chánh quản lý, sử dụng là 44,7m². Năm 2011, ông Lê Quang Dinh trú phường Tân Bình tranh chấp với ông Chánh phần đất nêu trên. Vụ việc đã được tổ chức hòa giải ở cơ sở nhưng không thành. Năm 2012, ông Dinh làm đơn khởi kiện vụ án dân sự “tranh chấp quyền sử dụng đất” với ông Chánh và được TAND thị xã Đồng Xoài thụ lý, xét xử sơ thẩm tại Bản án số 31/2014/DS-ST ngày 25-9-2014, trong đó: Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là ông Lê Quang Dinh; buộc ông Võ Chánh và bà Đào Thị Xuân (vợ ông Chánh) có trách nhiệm trả cho ông Lê Quang Dinh và bà Trần Thị Huề (vợ ông Dinh) diện tích đất 39,5m² tại tổ 5, khu phố Tân Bình, phường Tân Bình, thị xã Đồng Xoài. Buộc ông Lê Quang Dinh và bà Trần Thị Huề có trách nhiệm bồi thường cho ông Võ Chánh và bà Đào Thị Xuân về phần tài sản trên đất là 1 phần căn nhà cấp 4C, tường gạch, mái tôn, có 1 phòng tắm, 1 hố ga được xây dựng năm 2001 với số tiền 10 triệu đồng.

Bà Đào Thị Xuân (vợ ông Võ Chánh) mong muốn cơ quan chức năng sớm điều tra, trả lại sự công bằng cho gia đình

Không đồng ý với bản án nêu trên, ông Chánh kháng cáo đến TAND tỉnh. Ngày 21-7-2015, TAND tỉnh mở phiên xét xử phúc thẩm vụ án và ban hành Bản án số 49/2015/DS-PT với nội dung: Không chấp nhận yêu cầu kháng cáo của ông Võ Chánh, giữ nguyên Bản án dân sự sơ thẩm số 31/2014/DS-ST ngày 25-9-2014 của TAND thị xã Đồng Xoài. Đồng thời, kiến nghị UBND thị xã Đồng Xoài thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) số 3146/QSDĐ/6065/QĐ-UB do UBND thị xã Đồng Xoài cấp cho hộ ông Lê Quang Dinh và bà Trần Thị Huề ngày 13-9-2010, để điều chỉnh lại cho đúng diện tích thực tế hiện nay là 195,8m².

Do bức xúc kết quả xét xử của TAND tỉnh Bình Phước, ngày 26-7-2015, ông Chánh đến nhà ông Dinh gây thương tích cho ông Dinh và vợ, con ông Dinh rồi dùng dao tự sát. Sau đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thị xã Đồng Xoài phối hợp các đơn vị nghiệp vụ Công an tỉnh Bình Phước điều tra, làm rõ vụ việc. Ngày 20-10-2015, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thị xã Đồng Xoài ban hành Thông báo số 1091 về việc không khởi tố vụ án hình sự, lý do: Người thực hiện hành vi gây nguy hiểm (ông Chánh) đã chết.

Sau khi lo hậu sự xong cho ông Chánh, bà Đào Thị Xuân có đơn đề nghị xem xét lại vụ án theo thủ tục giám đốc thẩm. Tuy nhiên, TAND cấp cao tại TP. Hồ Chí Minh cho rằng không có căn cứ để kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm đối với Bản án dân sự phúc thẩm số 49/2015/DS-PT ngày 21-7-2015 của TAND tỉnh Bình Phước.

Xuất hiện nhiều tình tiết mới

Bản án dân sự phúc thẩm số 49/2015/DS-PT có hiệu lực, Chi cục Thi hành án dân sự thị xã Đồng Xoài tổ chức thi hành án đối với gia đình ông Võ Chánh. Tuy nhiên, quá trình thi hành bản án gặp khó khăn vướng mắc, do người bị thi hành án (gia đình ông Võ Chánh) chống đối quyết liệt, không đồng tình bản án. Mặt khác, dư luận khu dân cư nơi thửa đất tranh chấp có nhiều ý kiến cho rằng bản án không khách quan, không đúng thực tế sử dụng đất của nguyên đơn và bị đơn. Do đó, Chi cục Thi hành án dân sự thị xã Đồng Xoài có Báo cáo số 320/CCTHADS ngày 11-8-2017 xin ý kiến Ban chỉ đạo thi hành án dân sự thị xã Đồng Xoài.

Lãnh đạo UBND thị xã Đồng Xoài cho biết: Đây là vụ việc tranh chấp đất đai dẫn đến thương tích và có người tử vong, có tính chất phức tạp, nghiêm trọng, dư luận xã hội quan tâm, người dân bức xúc với nội dung bản án dân sự phúc thẩm của TAND tỉnh. Để làm rõ nguồn gốc đất và quá trình quản lý, sử dụng đất của các hộ dân liên quan, phục vụ việc triển khai thi hành Bản án dân sự phúc thẩm số 49/2015/DS-PT ngày 21-7-2015 của TAND tỉnh Bình Phước, UBND thị xã Đồng Xoài đã ban hành Quyết định số 3496/QĐ-UBND ngày 6-9-2017 về việc thành lập đoàn thanh tra xác minh nguồn gốc sử dụng đất của hộ ông Võ Chánh và trình tự thủ tục cấp GCNQSDĐ cho các hộ có liên quan (Đoàn thanh tra 3496).

Quá trình làm việc, Đoàn thanh tra 3496 đã làm rõ một số nội dung liên quan về nguồn gốc sử dụng đất của hộ ông Võ Chánh và ông Lê Quang Dinh, trình tự thủ tục cấp GCNQSDĐ cho các trường hợp này. Qua đó, Đoàn thanh tra 3496 phát hiện một số tình tiết, chứng cứ mới. Cụ thể, Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất số 531/HĐ ngày 20-12-2004 (Hợp đồng số 531) giữa ông Bùi Lũy, bà Lê Thị Viết chuyển nhượng cho ông Võ Chánh một thửa đất diện tích 99,9m², tọa lạc tại tổ 5, khu phố Tân Bình, phường Tân Bình, thị xã Đồng Xoài. Tuy nhiên, quá trình xét xử sơ thẩm và phúc thẩm, ông Bùi Lũy không công nhận chữ ký của mình tại Hợp đồng số 531 (tòa sơ thẩm và phúc thẩm chưa làm rõ để làm cơ sở giải quyết vụ án). Đoàn thanh tra 3496 đã trưng cầu Viện Khoa học hình sự Tổng cục Cảnh sát, Bộ Công an giám định chữ ký, chữ viết của ông Bùi Lũy và bà Lê Thị Viết tại hợp đồng nêu trên. Kết quả, chữ ký, chữ viết thể hiện trong Hợp đồng số 531 là của ông Bùi Lũy; riêng chữ ký, chữ viết của bà Lê Thị Viết trong Hợp đồng số 531 và các mẫu so sánh không phải do một người ký, viết ra.

Đối với hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa ông Bùi Lũy với ông Huỳnh Thế Sang (trú phường Tân Bình) năm 2010 và trình tự thủ tục cấp GCNQSDĐ cho ông Huỳnh Thế Sang cũng có tình tiết mới. Qua kết luận giám định chữ ký, chữ viết của ông Bùi Lũy tại Hợp đồng số 531, cho thấy việc ông Bùi Lũy và ông Võ Chánh ký Hợp đồng số 531/HĐ ngày 20-12-2004 là đúng sự thật. Ngày 20-1-2010, ông Bùi Lũy tiếp tục ký hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ cho ông Huỳnh Thế Sang diện tích 232,5m² (chuyển nhượng hết sổ), trong đó bao gồm cả phần diện tích đất mà ông Bùi Lũy đã ký hợp đồng chuyển nhượng cho ông Võ Chánh tại Hợp đồng số 531 là vi phạm nguyên tắc trung thực trong giao kết hợp đồng dân sự.

Quá trình làm thủ tục chuyển nhượng đất từ ông Bùi Lũy cho ông Huỳnh Thế Sang, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thị xã Đồng Xoài lập biên bản đo ngày 26-1-2010 để đổi GCNQSDĐ do tăng diện tích từ 232,5m² lên 254,4m², biên bản đo đạc có in sơ đồ thửa đất và chữ ký ông Võ Chánh - hộ giáp ranh phía Đông. Tuy nhiên, kết luận giám định của Viện Khoa học hình sự, Tổng cục Cảnh sát, Bộ Công an thì chữ ký và chữ viết tại biên bản đo đạc này không phải do ông Võ Chánh viết mà đó là giả mạo. Do đó, về trình tự cấp GCNQSDĐ số 2521/QSDĐ/807/QĐ-UB ngày 4-2-2010 của UBND thị xã Đồng Xoài cho ông Huỳnh Thế Sang là không đảm bảo dẫn đến cấp sai diện tích. Sau đó, ông Sang bán toàn bộ diện tích đất theo GCNQSDĐ số 2521/QSDĐ/807/QĐ-UB ngày 4-2-2010 của UBND thị xã Đồng Xoài cho ông Lê Quang Dinh. Căn cứ GCNQSDĐ của ông Sang, ông Dinh kiện ông Võ Chánh ra tòa như đã nêu trên.