Thời luận 09:40, 27/09/2015 GMT+7

BP - Năm học mới chưa được một tháng, nhưng niềm vui đón chào năm học mới không khỏa lấp được nỗi lo âu tiền bạc và cả bất bình của các bậc phụ huynh. Bởi cứ “đến hẹn lại lên”, vào dịp đầu năm học là tình trạng lạm thu trong các trường học lại muôn hoa đua nở. Năm nay, dù ngành giáo dục đã ráo riết vào cuộc nhưng việc lạm thu vẫn tiếp tục bị biến tướng thành những khoản “tự nguyện”, “thỏa thuận” mà vì sự bình an của con em mình, các bậc phụ huynh không thể không tự nguyện! Nhiều trường tung ra đủ các chiêu thức ẩn trong hai chữ “tự nguyện” và “đẻ” ra hàng chục khoản thu với đủ loại tên gọi. Với các gia đình trung lưu thì mức đóng ba đến bốn triệu đồng/học sinh không có gì đáng bàn. Nhưng với những gia đình làm nông nghiệp, công nhân thì đây thực sự là gánh nặng, nhất là những gia đình có nhiều con cùng đi học.

Cuộc họp phụ huynh đầu năm học thường là rất nặng nề đối với nhiều bậc cha mẹ học sinh. Bởi ngoài việc phổ biến một cách khái quát nội quy, quy định của trường thì nội dung chính là bàn đến những khoản đóng góp. Nói là “bàn” song thực tế, hầu hết các khoản thu mà nhà trường đưa ra đều đã được “chốt hạ”. Nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm là đưa list (danh sách) các khoản thu tới phụ huynh ký với danh nghĩa... tự nguyện. Anh bạn đồng nghiệp của tôi có con học lớp VNEN tại một trường ở thị xã Đồng Xoài, ngoài khoản quỹ hội phụ huynh 300 ngàn đồng (năm trước 200 ngàn đồng) còn phải “tự nguyện” đóng tiền để lớp vẽ tranh tường. Ở một số trường, năm trước phụ huynh đã đóng tiền cho con em học lớp có máy tính nghe ngoại ngữ hoặc tiền mua máy điều hòa thì năm nay lại thêm tiền mua máy chiếu, mua bảng học tương tác. Có trường còn “sáng tạo” ra một loại phí rất khó hiểu gọi là phí quản nhiệm. Có trường “dọa” sẽ không thực hiện bán trú nếu phụ huynh không tự nguyện đóng các khoản phí hỗ trợ. Thậm chí có trường còn “đẻ” ra khoản mua áo dài cho giáo viên chủ nhiệm!

Còn nhớ năm học trước, khi Ban Văn hóa - xã hội HĐND tỉnh đi giám sát các khoản thu tại các trường học trên địa bàn thị xã Đồng Xoài và huyện Bù Đăng thì ở tất cả các trường được kiểm tra đều có nhiều khoản thu không đúng quy định. Ví như Trường tiểu học Tân Đồng (Đồng Xoài) chủ trương không thu khoản xã hội hóa giáo dục nhưng lại thu 100 ngàn đồng/học sinh/năm cho việc làm mái che xuống nhà ăn. Đặc biệt, biên bản họp phụ huynh học sinh lớp 1 bán trú (lớp 1/3, 1/4, 1/5) nhà trường còn thu thêm khoản tiền sách học buổi chiều là 98 ngàn đồng/học sinh/năm và tiền bắt ống nước, ốp tường là 85 ngàn đồng/học sinh/năm. Ban giám hiệu nhà trường lý giải khoản thu này là để thu bù cho năm trước. Trong khi đó năm học 2013-2014, nhà trường đã thu từ nguồn xã hội hóa để làm công việc này với tổng số tiền 118 triệu đồng (mỗi học sinh đã đóng 200 ngàn đồng). Như vậy, tại Trường tiểu học Tân Đồng khi bắt đầu học lớp 1, phụ huynh đã phải đóng một khoản gọi là đóng bù cho năm học trước!?

Thực tế cho thấy, việc thu các khoản phí đầu năm học luôn là bài toán khó làm thỏa mãn cả phụ huynh và nhà trường. Vẫn biết một số khoản thu để phục vụ nhu cầu học tập của học sinh trong điều kiện ngân sách nhà nước không đủ đáp ứng cũng là một cách “chia sẻ” giữa gia đình và nhà trường. Vấn đề đặt ra là làm sao không có chuyện lợi dụng việc đóng góp để bỏ túi riêng hay tình trạng phụ huynh phải còng lưng đóng góp những khoản “tự nguyện” trong ấm ức!

 Linh Tâm