Thời luận 07:54, 24/07/2019 GMT+7

BP - Phát biểu tại hội nghị tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa IX) về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể, hợp tác xã (HTX) nông nghiệp, diễn ra ngày 20-7-2019, Phó thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đã chỉ ra: Kinh tế tập thể, HTX thực tế vẫn phát triển chưa tương xứng tiềm năng, nhất là trong lĩnh vực nông nghiệp. Vì vậy, cần tập trung vào các giải pháp căn cơ, lâu dài, khắc phục những tồn tại hạn chế vượt qua thách thức này. Để làm được điều đó đòi hỏi các cơ quan quản lý, các địa phương phải tổ chức triển khai quyết liệt, có hiệu quả chủ trương, cơ chế, chính sách đã ban hành, đồng thời hiểu rõ vai trò tất yếu của các HTX.

Tính đến ngày 30-6-2019, cả nước có 14.502 HTX nông nghiệp, trong đó có tới 55% hoạt động hiệu quả. Đặc biệt, trong 50 mô hình HTX ứng dụng công nghệ cao đã giúp gia tăng thu nhập cho thành viên lên 35%/năm. Mặc dù đã có sự cải thiện về lượng và chất, nhưng HTX vẫn chưa đồng đều giữa các lĩnh vực, vùng miền, chưa đáp ứng yêu cầu của sản xuất hàng hóa lớn và thị trường. Chính sách hỗ trợ HTX ban hành nhiều nhưng thiếu nguồn lực để thực hiện. Rất ít HTX tiếp cận được các chính sách về hỗ trợ tín dụng, đất đai, hạ tầng sản xuất. Năng lực nội tại của nhiều HTX còn yếu kém, thiếu nguồn lực cho đầu tư sản xuất, kinh doanh. Phần lớn HTX nông nghiệp quy mô sản xuất nhỏ, chưa tiếp cận thị trường, khó vay vốn trung hạn và dài hạn...

Trong những năm gần đây, Bình Phước cũng là một trong những địa phương có sự phát triển nhanh về số lượng HTX. Tính đến hết tháng 5-2019, toàn tỉnh có 1 liên hiệp HTX và 158 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông - lâm nghiệp. Tổng lao động trong các HTX nông nghiệp là 4.414 người. Doanh thu bình quân của 1 HTX nông nghiệp hiện nay đạt 3,6 tỷ đồng/năm, lợi nhuận bình quân 43 triệu đồng/năm/HTX. Bên cạnh những nông sản chủ lực, trên địa bàn tỉnh đang xây dựng và phát triển các HTX nông nghiệp kiểu mới, ứng dụng khoa học, công nghệ cao gắn với chuỗi giá trị. Một số sản phẩm, hàng hóa đã được sản xuất chất lượng, quy mô lớn, có sức lan tỏa và tạo được thương hiệu như: điều, hồ tiêu, rau sạch, bưởi da xanh, ca cao. Các mô hình liên kết sản xuất, kinh doanh và tiêu thụ sản phẩm đang dần được hình thành.

Tuy vậy, qua thống kê hằng năm cho thấy, số HTX hoạt động chưa hiệu quả, thậm chí yếu kém hay bên bờ vực giải thể vẫn còn chiếm tỷ lệ cao. Nguyên nhân cơ bản là do việc xây dựng các mô hình liên kết giữa doanh nghiệp và HTX chưa thực sự hiệu quả; các hình thức sản xuất theo hướng công nghệ cao, hữu cơ còn manh mún, nhỏ lẻ. Nhiều chính sách ưu đãi đối với HTX chưa được thực hiện kịp thời, dẫn đến thiếu sự động viên, khích lệ thúc đẩy kinh tế HTX phát triển. Việc hỗ trợ vốn đầu tư phát triển sản xuất cho các HTX nông nghiệp, nhất là những HTX không có tài sản thế chấp hoặc không đủ điều kiện thế chấp vay vốn của các tổ chức tín dụng còn nhiều khó khăn...

Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, khu vực kinh tế tập thể, HTX có nhiều cơ hội phát triển, song cũng đối diện với nhiều thách thức. Vì vậy, Chính phủ đang xây dựng chiến lược phát triển kinh tế tập thể, HTX đến năm 2030. Đây sẽ là kim chỉ nam thống nhất cho công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền trong sự phát triển, xây dựng HTX và huy động các nguồn lực đẩy nhanh công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. 

Hà Thanh