Thế giới 14:33, 16/10/2019 GMT+7

BP - Tháng 9-490 trước Công nguyên, vua Ba Tư Darius I đưa quân tấn công các thành bang của Hy Lạp nhằm mở rộng lãnh thổ nhưng bị người Athena đánh bại tại trận Marathon nên phải rút về Tiểu Á. Để phục thù, vua Ba Tư Darius I tổ chức lại một đội quân mới với lực lượng thủy bộ rất hùng hậu. Thế nhưng, trong quá trình chuẩn bị thì vua Darius I chết, con trai ông là Xerxes I tiếp tục sự nghiệp của cha.

Năm 486 trước Công nguyên, Xerxes I đã dập tắt các cuộc khởi nghĩa tại Ai Cập và chuẩn bị cuộc xâm lược Hy Lạp lần thứ 2 với quy mô lớn cùng kế hoạch bài bản hơn. Xerxes I cho xây cầu phao vượt biển tại Hellespont, đào kênh qua eo núi Athos và thực hiện lệnh cưỡng bức tòng quân. Đầu tháng 8-480 trước Công nguyên, hơn 100 ngàn quân Ba Tư cùng hàng trăm thuyền chiến vượt qua Thrace, Macedonia và tiếp cận vịnh Maliac. Để chống lại quân Ba Tư, hơn 30 thành bang tại Hy Lạp tổ chức liên minh quân sự với lực lượng chỉ khoảng 7.000 người, do vua Sparta là Leonidas chỉ huy. Cuối tháng 8 năm này, quân Leonidas kéo đến đèo Thermopylae thuộc miền Trung Hy Lạp lập thế trận phòng thủ, ngăn quân xâm lược tiến vào thành Athens.

Đầu tháng 9-480 trước Công nguyên, quân Ba Tư bắt đầu tấn công vào đội hình phòng ngự của Hy Lạp. Quân của Leonidas chống trả rất dũng cảm và gây nhiều tổn thất lớn cho quân Ba Tư. Trong khi đó, do tác chiến tại vùng rừng núi nên đạo quân khổng lồ của Ba Tư không phát huy được sức mạnh. Vì vậy, sau 2 ngày chiến đấu, các cuộc tấn công của quân Ba Tư đều bị người Hy Lạp bẻ gãy. Giữa lúc quân Ba Tư đang rơi vào tình thế “tiến thoái lưỡng nan” thì một người dân địa phương đã tình nguyện đưa Xerxes I vượt qua đèo Thermopylae bằng đường tắt để bao vây quân Hy Lạp. Vua Leonidas lệnh cho quân chủ lực rút lui về sau để di tản người dân ra khỏi thành Athens. Còn ông cùng 300 lính Sparta ở lại tử thủ tại đèo Thermopylae nhằm cản bước tiến của quân Ba Tư. Xerxes I tung đội hình 10 ngàn lính ngự lâm nổi tiếng của mình vào trận kịch chiến với 300 lính của vua Leonidas. Sau 1 ngày chiến đấu, quân Hy Lạp đã đẩy lùi 3 cuộc tấn công quy mô lớn của ngự lâm quân. Nhưng do chênh lệch về lực lượng, vua Leonidas và đội hình 300 lính Sparta đã bị quân Ba Tư hạ sát trên chiến trường Thermopylae...

Các nhà nghiên cứu quân sự thế giới đánh giá, trận Thermopylae tuy chỉ diễn ra 3 ngày nhưng đây là trận đánh đặc biệt nổi tiếng trong lịch sử quân sự nhân loại. Đặc biệt, trận đánh giữa 301 người Sparta với 10 ngàn lính ngự lâm Ba Tư đã trở thành đề tài xuyên suốt trong văn học và điện ảnh ca ngợi tinh thần dũng cảm của những chiến binh Sparta. Trận chiến tại Thermopylae đã được nhiều nước trên thế giới lấy làm minh chứng điển hình để giáo dục về sức mạnh của 1 đội quân yêu nước, chiến đấu vì độc lập dân tộc. Trận đánh còn là bài học quý về nghệ thuật sử dụng nhân lực hiệu quả, cách vận dụng địa hình hiểm trở làm chiến trường và trở thành biểu tượng của lòng dũng cảm chống ngoại xâm.

T.P (Trích các sự kiện nổi bật trong lịch sử)